ZSM (Zorgvuldig, Snel en op Maat) is een samenwerkingsverband tussen politie, Raad voor de Kinderbescherming, OM, Slachtofferhulp Nederland, Halt en de reclassering, om verdachten snel duidelijkheid te geven over de afhandeling van hun strafzaak. Mirjam (adviseur en ZSM-specialist in Oost) en Jouke (Officier van Justitie met de reclassering in zijn portefeuille) werken er allebei, op het politiebureau in Deventer. Beiden halen veel voldoening uit hun werk: “Iedereen weet elkaar te vinden, de lijntjes zijn kort. En als alles goed gaat, staan er aan het einde van de dag allerlei vakjes op groen. Dat is toch top?”
Als hun dienst ’s ochtends begint, kijken ze als eerste naar de verdachten die die nacht het eerst zijn binnengebracht. Jouke: “Vaak begint mijn dag met een lijst van 15 tot 25 verdachten. Die zaken bekijk ik door mijn oogharen: wat is de verdenking, wat is de voorgeschiedenis, wat ga ik mogelijk beslissen? Bij de meesten weet ik het snel, maar soms twijfel ik: deze persoon gaat voor de derde keer de mist in en heeft zelfs al een werkstraf gehad. Dan win ik advies in bij Mirjam. Wat vind jij, moet ik hem voorgeleiden of geef ik hem nog een kans?”
Mirjam heeft op haar beurt vaak al een idee. “Veel van de verdachten die langskomen zijn al bekend bij de reclassering. Ik verzamel alle informatie die ik over hen kan vinden. Ik kijk naar het recidiverisico, naar in hoeverre de persoon in het verleden wel of niet bereid is geweest mee te werken bijvoorbeeld. Op basis daarvan adviseer ik Jouke.” Daarmee is ZSM ook een voordeur voor casussen die doorstromen naar de units van de reclassering. Vaak plegen mensen strafbare feiten vanwege een ander probleem, bijvoorbeeld persoonlijkheidsproblematiek, schulden of een verslaving. Bij ZSM kijken ze samen op welke manier ze het strafrecht kunnen inzetten om deze problemen aan te pakken en zo recidive te voorkomen. Mirjam: “We doen alvast een stukje screening voor onze collega’s en bereiden met ketenpartners casussen dusdanig voor dat collega’s er makkelijker mee aan de slag kunnen.”