Reclassering 2035

Malika keek rond. Eindelijk weer eens op kantoor. Hoe lang geleden was ze hier voor het laatst? Op de laatste live dag van de unit, dacht ze. Einde 20’er jaren? Er was sindsdien niet veel veranderd. Dezelfde grijze tafels en hufter proof stoelen, dezelfde half dreigende diagnoseapparaten, dezelfde posters aan de wand. Alles nog steeds in de stijl van de boring twenties. Nee, investeringen in live ontmoetingen waren verleden tijd.

Ze haalde diep adem en ging recht zitten. En duwde voor de zoveelste keer de twijfel weg. Ze ging in gedachten nog eens na of ze het protocol juist had gevolgd. Ja, dat kon niet anders. Ze had per slot van rekening toestemming gekregen? En ze was toch niet voor niets Eye-catcher? En een goeie! Niet om op te scheppen, maar ze had al in drie opeenvolgende jaren de meeste valse fantomen ontmaskerd. Ze had aan een paar oogcontacten meestal genoeg.

Maar goed, al met al had de aanvraag haar toch nog twee uur gekost. En daarna was ze nog eens bijna een dag bezig geweest met de testen; uitgebreide oefensessies in de Hologramspace (de ‘fake room’), eerst met de dialogue assist en daarna zonder. De organisatie liet niet veel aan het toeval over bij dit soort onderzoeken. Eye-catcher of niet, je moest door de hele molen als je een cliënt in het echt wilde spreken. Dus ze mocht wel trots zijn op zichzelf.

Ze had aan een paar oogcontacten meestal genoeg.

Ze nam het dossier nog eens door. Een simpel geval van werkweigering. Of nou ja, simpel… dat was natuurlijk niet waar, want als het simpel was, hoefde deze eye-to-eye niet. De werkweigering was behoorlijk standaard, en het vonnis ook, maar de man zijn doen en laten en zijn verschijning on metaweb hadden haar aan het denken gezet. Er was iets met zijn fantoom. Dat vond het systeem ook, want toen ze het geval aan roos, het Reclassering Opsporing- en OnderzoekSysteem, had voorgelegd sprongen alle lampen op rood, als het ware. Na het maximale aantal age morphings van zijn oude pasfoto (2022!) had het systeem geen enkel aannemelijk gezicht weten te reconstrueren en ook de Retrospectieve Fantoom Analyse had niets opgeleverd.

Nadat ze had uitgelegd welke receptoren en sensoren voor dit soort gesprekken gebruikt mochten worden, en wat er dus geregistreerd zou worden, stelde ze alle apparatuur in. Eerst bij de man en daarna bij zichzelf. Tenslotte legde ze uit hoe het gesprek zou verlopen. Een kwartiertje moest voldoende zijn om alle biofeedback te verzamelen, zei ze.

De man hoorde het allemaal zwijgend aan. Die truc kende ze, maar ze vond het niet erg om er in te trappen. Pick your battles, zei ze in gedachten tegen zichzelf. Dus ze nam het woord.

‘Weet u waarom ik u hier wil ontmoeten?’

‘Nou, ik weet in welke gevallen u dat mag, ik heb het eye-to-eye-beleid ooit zelf geschreven, dat staat waarschijnlijk in mijn dossier, maar ik begrijp in dit geval eigenlijk niet welke redenen u precies heeft.'

'Ik hou me toch netjes aan de afspraken? Ik ben weer aan het werk, weer bij de organisatie nota bene, en we zien elkaar iedere dag on metaweb, dus ik snap niet wat het probleem is.’

De man keek haar aan. Ze wachtte een paar seconden en wierp toen een blik op de monitoren. Geen spikes.

‘Weet u waarom ik u hier wil ontmoeten?’

‘Gelooft u mij niet? U heeft toch gezien wat ik heb geschreven? En het aantal woorden klopt toch ook? 1000 per dag, 6000 per week, iedere zaterdagmiddag netjes op tijd zodat de directie de hele zondag heeft om alles te lezen. En aan de opmerkingen en redactie te zien zijn ze alle zeven nog steeds tevreden met me.’

‘Weer,’ verbeterde Malika. De man haalde zijn schouders op. ‘Oké, ik was een paar maanden of the grid. Ik had wel genoeg gewerkt, vond ik.’

‘Voor uw 80e is dat strafbaar… Evenals fantoomvervalsing en ongeoorloofd gebruik van algoritmen.’

De man schoot in de lach. ‘Wat? Fantoomvervalsing? Een fantoom is al een vervalsing!’

‘U weet vast wat ik bedoel. Het fantoom waar ik iedere dag on metaweb een ontmoeting mee heb, is niet uw fantoom. Tot nu toe heeft het systeem geen enkele geloofwaardige RFA weten te produceren. Bij uw teksten is het precies andersom. Die zijn niet van u, maar van een neural network. Iedere zin is terug te leiden naar stukken die u vóór 2025 heeft geschreven.’

De man glimlachte en wees naar een affiche dat achter Malika aan de muur hing. ‘Dichtbij. Wij zijn waar jij bent!’ las hij voor. ‘Als ik had geweten dat het zou betekenen dat de organisatie op een dag op ieders lip zou zitten, had ik het nooit opgeschreven… Ja, dát heb ik wél zelf geschreven. De rest niet. U heeft gelijk. Toen de pensioengerechtigde leeftijd voor de zoveelste keer werd aangepast, ben ik gestopt met schrijven. Het was niet moeilijk om zelf een algoritme te ontwikkelen dat alle teksten die ik ooit voor de organisatie geproduceerd had, kon recyclen. En niemand die het merkte. Dat was wel een roemloze laatste fase van mijn werkzame leven, moet ik u zeggen. Maar vooruit, terwijl het algoritme zijn werk deed, zat ik thuis lekker niks te doen. Inderdaad, ook als we elkaar on metaweb ontmoetten. Dat was niet mijn fantoom. Jammer genoeg kan ik op het darkweb mijn geld niet terugvragen, want als de eerste de beste eye-catcher al meteen ziet dat mijn fantoom vervalst is...’

‘Voor uw 80e is dat strafbaar… Evenals fantoomvervalsing en ongeoorloofd gebruik van algoritmen.’