1948: De ’Utrechtse School’ - Humanisering van het strafklimaat
In 1934 werd in Utrecht door de tot hoogleraar strafrecht benoemde Prof. Mr. Willem P. J. Pompe het Criminologische Instituut opgericht. Na de Tweede Wereldoorlog voegde zich in 1948 Pieter Baan bij Pompe’s kring en ontstond een samenwerkingsverband tussen de strafrechtsgeleerde Pompe, de criminoloog Kempe en de (tot hoogleraar forensische psychiatrie benoemde) Baan. Deze drievoudige samenwerking werd betiteld als: ‘de Utrechtse School’.
Baan wierp het beeld op van het ‘overkoepelend denken’: vanwege zijn misse daad komt de dader in een veranderde gevoels- en belevingswereld terecht, waarin gedragskundigen en reclasseringsmedewerkers, maar ook rechters, officieren van justitie en advocaten, ieder vanuit hun eigen strafprocessuele positie, zich moeten inleven. Zij moeten zich als het ware gezamenlijk over hem heen buigen teneinde de justitiabele te ‘ontmoeten’. Tegelijkertijd moeten ze daarbij ook elkaar in hun respectieve disciplines ontmoeten.
